Nie od dziś wiadomo, że lepiej jest zapobiegać, niż leczyć. Z okazji 30. urodzin podaruj sobie wyjątkowy prezent – kompleksowe badania krwi. Warto zrobić je po trzydziestce, by dokładnie sprawdzić działanie całego organizmu. To umożliwia wczesne wykrycie ewentualnych zaburzeń stanu zdrowia i podjęcie odpowiednich kroków, by nie dopuścić do rozwoju wielu chorób. Sprawdź, jakie badania profilaktyczne powinien wykonać każdy, kto kończy 30 lat.
Każdy organizm zmienia się wraz z wiekiem. Znaki upływu czasu mogą być zarówno widoczne (utrata jędrności skóry, zmarszczki), jak i niewidoczne, ale odczuwalne dla człowieka. Po 25. roku życia spada produkcja kolagenu, który zapewnia elastyczność nie tylko skórze, czy paznokciom, ale także wpływa na prawidłową pracę mięśni, ścięgien i stawów. To jednak nie wszystko – wraz z upływem czasu zmienia się metabolizm i gospodarka hormonalna, co może zwiększać ryzyko pojawienia się zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Dzięki badaniom profilaktycznym, możesz mieć swoje zdrowie pod kontrolą – nawet w okresach zachorowań, w przypadku chęci zmiany diety lub zwiększenia aktywności fizycznej.
Diagnostykę obrazową oraz niezbędne badania laboratoryjne należy wykonywać regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalisty. Przyjmuje się, że część z nich warto powtarzać co rok, a pozostałe co 3-5 lat. Wszystko jednak zależy od wskazań medycznych – osoby, u których lekarz stwierdził zwiększone ryzyko rozwoju niektórych schorzeń, powinny zgłaszać się na badania częściej. To pozwoli kontrolować stan zdrowia oraz kondycję organizmu i błyskawicznie wychwycić wszelkie nieprawidłowości.
Żeby zadbać o swoje zdrowie, warto przynajmniej raz w roku zgłaszać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej na badanie profilaktyczne, które obejmuje zarówno wywiad medyczny, jak i diagnostykę laboratoryjną oraz obrazową. To bardzo ważne, szczególnie po 30. roku życia, aby zapobiec rozwojowi wielu niebezpiecznych schorzeń. Zatroszcz o siebie, wykonując następujące badania:
Badanie morfologiczne krwi pozwala ocenić poziom różnych jej komponentów, takich jak erytrocyty, leukocyty, trombocyty, a także parametry jakościowe krwi. Stanowi ono podstawę, dzięki której lekarz może kontrolować stan zdrowia pacjenta. Jest cennym narzędziem, by zdiagnozować nie tylko dolegliwości, takie jak niedokrwistość lub rozwijające się stany zapalne, ale również nowotwory – białaczkę, czerwienicę prawdziwą, czy nadpłytkowość samoistną.
Wyniki morfologii krwi są interpretowane przez lekarza na podstawie norm referencyjnych i innych czynników klinicznych. Jeśli pojawią się odchylenia od normy, internista może zalecić dalsze badania w celu potwierdzenia diagnozy i opracowania odpowiedniego planu leczenia.
Analiza próbki moczu to również cenne źródło informacji na temat stanu zdrowia. Umożliwia nie tylko wykrycie infekcji dróg moczowych (mogących doprowadzić do choroby nerek), ale również schorzeń całego organizmu. Ogólne badanie moczu jest elementem diagnostyki cukrzycy, przy której występuje tzw. cukromocz (obecność cukru w moczu). Pozwala również ocenić kondycję wątroby, ponieważ bardzo ciemny kolor moczu może zwiastować zaburzenia prawidłowej pracy dróg żółciowych.
Warto dbać o to, aby poziom cukru we krwi nie przekraczał 99 mg/dl na czczo. Podwyższone stężenie glukozy może świadczyć o stanie przedcukrzycowym, hiperglikemii lub hipoglikemii, które stanowią podstawę diagnostyki w kierunku cukrzycy. Warto wiedzieć, że zaburzenia związane ze zbyt niskim lub zbyt wysokim poziomem cukru mogą wskazywać również na nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek. Podwyższone stężenie glukozy to także większe ryzyko chorób naczyniowych. Otrzymany wynik pozwala szybko wprowadzić zmiany w codziennej diecie lub rozpocząć leczenie, które pomoże ustabilizować poziom cukru.
Tarczyca to niezwykle ważny narząd – reguluje metabolizm i wydziela hormony, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaburzenia pracy tarczycy, takie jak nadczynność, czy niedoczynność mają negatywny wpływ m.in. na układ nerwowy, układ pokarmowy, czy cykl menstruacyjny u kobiet. Warto przynajmniej raz w roku wykonać badania profilaktyczne tarczycy, takie jak: TSH, FT3, FT4, anty-TPO, anty-TG oraz TRAb.
Lipidogram to zestaw badań, który pozwala zmierzyć poziom cholesterolu całkowitego (CHOL), „dobrego” cholesterolu (HDL), „złego” cholesterolu (LDL), stężenia trójglicerydów (TG), a także sprawdzić, jaka jest wartość stosunkowo nowego parametru lipidogramu – nie-HDL (różnica między stężeniem „dobrego cholesterolu, a całkowitego). Utrzymywanie odpowiedniego poziomu cholesterolu we krwi to niższe ryzyko zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu.
Próby wątrobowe umożliwiają oznaczenie wartości parametrów wątroby – bilirubiny oraz enzymów wątrobowych. Wyniki badań profilaktycznych są niezwykle ważne w diagnozowaniu chorób oraz zaburzeń pracy tego ważnego organu.
Przynajmniej raz w roku warto zbadać wzrok. Podstawowe badanie ostrości widzenia do dali oraz bliży z użyciem tablic Snellena może przeprowadzić nawet lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Z kolei badanie dna oka powinno się wykonywać co ok.5 lat – w tym przypadku należy zgłosić się do okulisty. W ten sposób można szybko zdiagnozować przyczyny zaburzeń widzenia oraz choroby narządu wzroku, by następnie wdrożyć odpowiednie leczenie.
Rak szyjki macicy to jeden z najczęściej dotykających kobiety nowotworów, który w wielu przypadkach bywa śmiertelny. Badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy jest cytologia, czyli pobranie wymazu z tej okolicy. Zebrane komórki są następnie obserwowane w laboratorium pod kątem zaburzeń, tzw. karcynogenezy. Według zaleceń, cytologię profilaktycznie powinny wykonywać kobiety po 25. roku życia – nie rzadziej, niż co 3 lata, jeśli poprzednie wyniki badań były prawidłowe, a pacjentka nie znajduje się w grupie ryzyka. Wymaz z szyjki macicy pobiera lekarz ginekolog lub położna w gabinecie ginekologicznym.
Raz w roku kobiety po 30. roku życia powinny również zgłaszać się na badanie piersi, by wykluczyć rozwój nowotworu sutka. Diagnostyką obrazową zajmuje się radiolog lub lekarz ginekolog, po uzyskaniu odpowiednich uprawnień w kierunku wykonywania USG piersi.
U mężczyzn wraz z wiekiem wzrasta ryzyko rozrostu gruczołu krokowego oraz rozwoju raka jądra. Żeby temu zapobiec, należy regularnie wykonywać badania profilaktyczne, takie jak markery nowotworowe (pod kątem stężenia hormonów AFP i beta-HCG w kierunku raka jąder lub PSA i PAP – diagnostyka raka prostaty) oraz USG moszny i jąder. Badanie obrazowe jest zupełnie bezbolesne, a pozwala szybko wykryć ewentualne nieprawidłowości w okolicach jąder.
Badania profilaktyczne powinno się przeprowadzać systematycznie – część podstawowej diagnostyki przynajmniej raz w roku, a resztę, zgodnie z zaleceniami, co 3-5 lat. W ten sposób lekarz będzie mógł w pełni ocenić stan zdrowia pacjenta i odpowiednio poprowadzić ewentualne postępowanie terapeutyczne.
