Nowotwór wątroby. Kompendium wiedzy: objawy, diagnostyka i leczenie.
Nowotwór wątroby, rak wątroby to choroba, która zwykle rozwija się u osób w podeszłym wieku, ale w ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowalności wśród osób młodszych. Najczęstszą przyczyną jest marskość wątroby, która zwiększa ryzyko powstania nowotworu.
Nieleczony nowotwór wątroby może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak krwawienia z przewodu pokarmowego.
W początkowych stadiach choroba często nie daje żadnych objawów lub ich nasilenie jest minimalne, co sprawia, że jest trudna do wykrycia. Diagnostyka raka wątroby obejmuje badania laboratoryjne, obrazowe oraz biopsję. Wczesna diagnoza oraz odpowiednio dobrany sposób leczenia zwiększają szanse na wyleczenie choroby i poprawę jakości życia pacjenta borykającego się z problemem. Rak wątroby potrafi bardzo długo być utajony. Sprawdź więc od czego zacząć leczenie raka wątroby.
Nowotwór wątroby – objawy
Niektóre objawy nowotworu wątroby są bardziej swoiste, co oznacza, że są one charakterystyczne tylko dla tej choroby. Przykładem jest żółtaczka, czyli zabarwienie skóry i błon śluzowych na żółto, wywołane nagromadzeniem się bilirubiny w organizmie. Jest to spowodowane blokadą dróg żółciowych przez guz, co utrudnia przepływ żółci z wątroby do pęcherzyka żółciowego i jelit. Innym swoistym objawem nowotworu wątroby jest obecność wodobrzusza, czyli nagromadzenia się płynu w jamie brzusznej.
Wodobrzusze może być spowodowane przez zaburzenia w układzie krążenia oraz przez uciskanie przez guz naczyń krwionośnych wątroby.
Niektóre objawy nowotworu wątroby są nieswoiste i mogą występować w innych chorobach. Przykładem jest uczucie pełności w jamie brzusznej, brak apetytu i utrata masy ciała, które mogą występować w wielu chorobach przewodu pokarmowego. Nieswoiste objawy nowotworu wątroby mogą również obejmować zmęczenie, gorączkę, mdłości i wymioty.
Warto pamiętać, że objawy raka wątroby mogą występować także w innych chorobach, takich jak autoimmunologiczne zapalenie wątroby, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, a także w przypadku przerzutów nowotworów złośliwych do wątroby. Nowotwory złośliwe wątroby są bardzo ciężkie do leczenia, a sama terapia raka wątroby jest również droga.
Wśród nowotworów złośliwych wątroby, pierwotny rak wątroby stanowi znaczną część diagnoz. Rozwija się on z tkanek wątroby i zwykle jest to rak wątrobowokomórkowy. Jest to bardzo groźna choroba, ponieważ często nie daje ona wczesnych objawów. Wraz z postępem choroby pojawiają się jednak różne symptomy, takie jak ból brzucha, utrata wagi, osłabienie organizmu, gorączka i zaburzenia trawienne. W przypadku wtórnego raka wątroby zwykle jest to wynik przerzutu nowotworów złośliwych z innych narządów. W takim przypadku ważne jest szybkie i skuteczne leczenie, ponieważ szansa na wyleczenie jest wtedy mniejsza niż w przypadku pierwotnego raka wątroby.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów sugerujących raka wątroby, konieczna jest wizyta u lekarza oraz wykonanie badań diagnostycznych w celu potwierdzenia lub wykluczenia tej choroby. Szybka diagnoza jest kluczowa dla skutecznego leczenia, a rak wątrobowo-komórkowy, który jest jednym z najtrudniejszych do wyleczenia nowotworów złośliwych wątroby, potrafi być bardzo oporny na różne rodzaje leczenia.
Pierwszy krok do rozpoznania choroby, czyli od czego zacząć diagnostykę nowotworu wątroby?
Jeśli podejrzewamy u siebie lub u kogoś innego raka wątroby, warto jak najszybciej rozpocząć diagnostykę choroby. Pierwszym krokiem jest wykonanie podstawowego panelu badań, w którym znajdują się między innymi badania krwi (ALT, AST, AFP), badania obrazowe (ultradźwięki, tomografia komputerowa), np. USG jamy brzusznej oraz biopsja wątroby, możliwa do wykonania w placówkach EMC we Wrocławiu. Jeśli wyniki tych badań wskazują na możliwość wystąpienia raka wątroby, konieczne jest wykonanie poszerzonego panelu badań, w którym znajdują się między innymi badania genetyczne, badanie funkcji wątroby, badanie żółci i badanie limfocytów. Pacjent lub pacjentka powinni przez cały czas być prowadzeni przez wykwalifikowaną kadrę onkologów. Warto skorzystać z profesjonalnej pomocy dostępnej poradni onkologicznej EMC, dostępnej na terenie Wrocławia oraz Oleśnicy.
Wczesna diagnoza raka wątroby jest kluczowa w walce z chorobą, dlatego, jeśli pojawiają się objawy raka wątroby, takie jak bóle brzucha, utrata wagi, żółtaczka, obrzęki kończyn dolnych czy zmęczenie, nie należy zwlekać z wizytą u lekarza.
Poszerzony panel badań obejmuje także badania obrazowe, takie jak:tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) oraz ultrasonografia (USG) jamy brzusznej. Te badania umożliwiają dokładniejszą ocenę rozległości guza, jego struktury i umiejscowienia w wątrobie oraz ocenę ewentualnych przerzutów do innych narządów. Co więcej, podczas badań obrazowych można wykonać biopsję aspiracyjną cienkoigłową (BAC), która pozwala na pobranie próbki tkanki guza do badania histopatologicznego, dziki czemu rak wątroby może zostać wykryty we wczesnym stadium choroby.
W przypadku podejrzenia raka wątroby konieczne jest także wykonanie badań laboratoryjnych, takich jak oznaczenie stężenia białka alfa-fetoproteiny (AFP) oraz badań genetycznych, które mogą wykryć obecność wirusa zapalenia wątroby typu B lub C.
Jeśli podejrzewasz, że masz objawy związane z rakiem wątroby, skonsultuj się z lekarzem. On lub ona przeprowadzą dokładne badanie fizykalne i zależnie od wyników mogą zdecydować o wykonaniu dalszych badań. Pamiętaj, że wczesne wykrycie choroby i wdrożenie odpowiedniego leczenia zwiększa szanse na wyleczenie raka wątroby.
Nowotwór wątroby – leczenie i rokowania
Leczenie raka wątroby jest uzależnione od zaawansowania choroby i indywidualnych czynników pacjenta. Głównymi metodami leczenia raka wątroby jest chirurgiczne usunięcie guza, radioterapia, chemioterapia, terapia celowana, immunoterapia i terapia przeciwwirusowa w przypadku wirusowego zapalenia wątroby.
Nowotwory wątroby u pacjentów z zaawansowanym stadium choroby, którzy nie są kwalifikowani do leczenia chirurgicznego, stosuje się leczenie ukierunkowane na zmniejszenie objawów choroby i wydłużenie życia pacjenta. W takiej sytuacji stosowane są terapie paliatywne (chemioterapia, radioterapia lub immunoterapia), które pomagają zahamować wzrost guza i zmniejszyć objawy choroby.
Rokowanie w przypadku wystąpienia raka wątrobowokomórkowego jest często niekorzystne, ponieważ choroba często jest diagnozowana już na zaawansowanym etapie. Jednakże wczesne wykrycie nowotworu wątroby i odpowiednie leczenie mogą zwiększyć szanse na wyleczenie lub przedłużenie życia pacjenta. W przypadku pierwotnego raka wątroby, pięcioletnie rokowanie wynosi około 30-40%. Jednak w przypadku zaawansowanego raka wątroby, które nie są kwalifikowane do chirurgicznego usunięcia guza, rokowanie jest znacznie gorsze.
Ważne jest, aby pamiętać, że zapobieganie chorobom wątroby jest kluczowe, zwłaszcza w przypadku nowotworów złośliwych. Regularne badanie wątroby, szczególnie w przypadku osób z czynnikami ryzyka, takimi jak alkoholizm, otyłość, choroby zakaźne, takie jak wirusowe zapalenie wątroby oraz genetyczne skłonności do chorób i raka wątrobowo-komórkowego.
Podsumowanie
Nowotwór wątroby to jedna z najczęstszych chorób związanych z tym narządem. Objawy raka wątroby są często niespecyficzne, co utrudnia ich rozpoznanie. Wśród nich wymienia się najczęściej osłabienie, utratę masy ciała oraz obrzęki kończyn dolnych. Rak wątroby, objawy i sposoby leczenia są silnie uzależnione od stadium zaawansowania choroby. Diagnostyka nowotworu wątroby obejmuje szeroki panel badań, od podstawowych po poszerzone, które pozwalają na wstępną ocenę zaawansowania choroby i określenie optymalnej metody leczenia.
W przypadku pierwotnych nowotworów wątroby, w szczególności raka wątrobowokomórkowego, leczenie operacyjne, przeszczepienie wątroby oraz metody chemioterapeutyczne są najskuteczniejsze. W trakcie przebiegu raka wątroby pojawia się wiele nieprzyjemnych objawów, w tym bóle brzucha, żółtaczka czy zaburzenia w pracy jelita grubego. Niestety, ryzyko zachorowania na raka wątroby zwiększa się wraz z wiekiem i obecnością chorób takich jak marskość wątroby. Z tego powodu ważne jest, aby na bieżąco monitorować swój stan zdrowia i regularnie wykonywać badania, które pozwalają na szybkie wykrycie nowotworu wątroby.
