Cieknący z nosa wodnisty katar sam w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się być błahym problemem, potrafi skutecznie uprzykrzyć codzienne funkcjonowanie. Przejrzysta, obfita wydzielina z nosa często towarzyszy przeziębieniu, ale może też sygnalizować alergię lub reakcję organizmu na różne czynniki drażniące. Sprawdź, co może oznaczać wodnisty katar i w jakich sytuacjach zwykle się pojawia. Podpowiadamy także, jak złagodzić ten uciążliwy objaw i odzyskać komfort.
Z artykułu dowiesz się:
- jak rozpoznać cieknący katar?
- co oznacza wodnisty katar?
- jakie są najczęstsze przyczyny pojawienia się wodnistej wydzieliny?
- jak postępować w przypadku wodnistego kataru?
Katar wodnisty, czyli jaki?
O wodnistym katarze mówi się wtedy, gdy z nosa wycieka przezroczysta, rzadka, a jednocześnie obfita wydzielina. Często przypomina wodę i różni się od gęstego, zielono-żółtego kataru wywołanego przez bakterie. Lejący katar może mieć różne przyczyny i zwykle pojawia się nagle. Nie jest on chorobą, ale dolegliwością, która często pojawia się w przebiegu schorzeń.
W wielu przypadkach towarzyszą mu także inne objawy, takie jak swędzenie błony śluzowej, uczucie zatkanego nosa, łzawienie oczu czy nawet ból gardła. Rodzaj oraz nasilenie dolegliwości są zwykle zależne od czynnika, który spowodował pojawienie się wodnistej wydzieliny.
O czym świadczy wodnisty katar?
Wodnisty katar i kichanie najczęściej świadczą o alergicznym nieżycie nosa. Nie należy ich jednak lekceważyć, ponieważ mogą występować również jako objawy towarzyszące przeziębieniu lub grypie. Kiedy lejący katar u dziecka lub dorosłego pojawia się nagle, a dodatkowo pacjentowi dokucza ból głowy, dreszcze czy lekko podniesiona temperatura, można podejrzewać łagodną infekcję wirusową (wirusowe zapalenie jamy nosa i górnych dróg oddechowych).
Jeśli jednak wyciekanie wody z nosa utrzymuje się powyżej 10 dni i przechodzi w przewlekły katar lub wydzielina zmienia kolor, może to świadczyć o zapaleniu zatok przynosowych czy infekcji bakteryjnej.
Największą ostrożność warto zachować, jeżeli wodnisty płyn z jamy nosowej wydobywa się po przebytym urazie głowy. W takiej sytuacji istnieje ryzyko, że nie jest to zwykły katar, a płyn mózgowo-rdzeniowy, szczególnie jeśli wypływa jednostronnie, a intensywność zmienia się w zależności od pozycji głowy. Wówczas należy wezwać pomoc medyczną lub zawieźć poszkodowanego do szpitala.
Wodnista wydzielina z nosa – najczęstsze przyczyny
Do najczęstszych przyczyn pojawienia się wodnistego kataru zalicza się przede wszystkim:
- infekcje wywołane przez wirusy (w tym także wirusy grypy) – często towarzyszy im również obrzęk błony śluzowej nosa i upośledzenie węchu,
- kontakt z alergenami – wodnisty katar alergiczny zwykle pojawia się okresowo, gdy w powietrzu znajduje się duża ilość cząsteczek wywołujących reakcję alergiczną (w zależności od intensywności pylenia zwiększa się też nasilenie objawów),
- reakcję na zmianę wilgotności powietrza,
- podrażnienie błony śluzowej nosa,
- spożycie mocno pikantnych potraw,
- stosowanie niektórych leków (np. sympatykomimetyków),
- polipy nosa,
- zabiegi chirurgiczne w obrębie nosa.
Jak zahamować wodnisty katar?
Sposoby leczenia lejącej wydzieliny zależą od głównej przyczyny wodnistego kataru. W przypadku alergicznego nieżytu nosa zaleca się stosowanie leków przeciwalergicznych i higienę jamy nosowej z pomocą oczyszczonej wody morskiej. Preparaty dostępne w aptece bez recepty pomagają zmniejszyć obrzęk błony śluzowej, ograniczyć ilość wydzieliny oraz złagodzić inne dokuczliwe objawy – swędzenie nosa, łzawienie oczu czy kichanie. Zanim jednak zaczniesz stosować je na stałe, umów się na wizytę w poradni alergologicznej.
W niektórych przypadkach lekarz alergolog może skierować pacjenta na testy alergiczne, które pozwolą dokładnie określić na jaki rodzaj alergenów organizm reaguje katarem. To pozwoli ich unikać lub odpowiednio reagować w okresach największego stężenia ich cząsteczek w powietrzu.
Wodę morską oraz roztwory soli fizjologicznej warto stosować także w przebiegu przeziębienia. W aptece znajdziesz preparaty, których można używać również w przypadku infekcji wirusowej u dzieci, aby nawilżyć śluzówkę i łatwiej usunąć nadmiar wydzieliny. Wodnisty katar u niemowlaka najlepiej jednak skonsultować z pediatrą.
Polecane domowe sposoby to także inhalacje z olejków eterycznych, np. eukaliptusowego, sosnowego, miętowego czy tymiankowego. Można zaaplikować je do naczynia z gorącą wodą i wdychać unoszącą się parę lub wlać kilka kropel do specjalnego dyfuzora.
Pomocne jest też nawilżanie powietrza – szczególnie zimą, gdy ogrzewanie obniża jego wilgotność i sprzyja podrażnieniom błony śluzowej nosa. Jeśli nie posiadasz nawilżacza, powieś na kaloryferze mokry ręcznik.
Pamiętaj, aby w przypadku kataru przewlekłego, długotrwałego zalegania wydzieliny lub nasilenia się dodatkowych objawów, skontaktować się z lekarzem. Zaniepokoić powinna także wysoka gorączka, silny ból gardła, kaszel i ogólne osłabienie. W takiej sytuacji możliwe jest, że infekcja wirusowa przeszła w bakteryjną i należy rozpocząć odpowiednie leczenie.
Podsumowanie
Wodnisty katar może mieć wiele przyczyn – do najczęstszych należą sezonowa alergia oraz przeziębienie. Żeby złagodzić uciążliwe dolegliwości można doraźnie stosować domowe sposoby, jednak warto umówić się także na wizytę w poradni podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz pomoże określić główny czynnik wywołujący uporczywy lejący się katar oraz podpowie jak bezpiecznie i skutecznie sobie z nim radzić.
Bibliografia:
- A. Słowińska, Alergie układu oddechowego – katar sienny. Standardy leczenia, leczenie komplementarne, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2003, nr 2, s. 77-84.
- J. Kowalska-Bąbik, Dieta antyhistaminowa – czy histamina może szkodzić?, https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alergie-i-nietolerancje-pokarmowe/dieta-antyhistaminowa-czy-histamina-moze-szkodzic/ (dostęp: 06.05.2025 r.).
- D. Sadowska, Katar jesienny czy alergia? Jak nie przeoczyć pierwszych objawów, „Lekarz POZ” 2020, nr 4, s. 221-224.
- W. Golusiński, J. Banaszewski, Diagnosis and treatment of chronic rhinosinusitis [w:] „Postępy w chirurgii głowy i szyi” 2006, s. 46-52.
